Boekhouden… voor velen een noodzakelijk kwaad, maar zonder twijfel de ruggengraat van een gezonde onderneming. En als we het over boekhouden hebben, dan komen we al snel uit bij het Minimum Algemeen Rekeningenstelsel (MAR). Dit klinkt misschien als droge kost (en laten we eerlijk zijn, dat is het soms ook), maar het is noodzakelijk om je boekhouding correct en gestructureerd te houden.
Maar geen zorgen! In deze blog neem ik je mee door het MAR, zonder moeilijk vakjargon en met praktische voorbeelden. Wat is het? Hoe gebruik je het? En waarom is het verplicht? Je leest het hier!
Ook in mijn blog Zakelijke begrippen vind je de uitleg van het vakjargon zoals MAR.
Wat is het MAR en waarom bestaat het?
Het Minimum Algemeen Rekeningenstelsel (MAR) is een vastgelegde lijst met rekeningnummers die alle Belgische ondernemingen verplicht moeten gebruiken in hun boekhouding. Het is dus eigenlijk een uniform boekhoudsysteem dat ervoor zorgt dat iedereen dezelfde taal spreekt in de financiële wereld.
Stel je voor dat elke onderneming zijn eigen rekeningenstelsel zou maken. Dan zou een rekening voor “kantoorbenodigdheden” bij bedrijf A op nummer 6010 staan, bij bedrijf B op 3021, en bij bedrijf C misschien helemaal niet bestaan. Chaos! En chaos is nu net wat we willen vermijden in boekhouden.
Daarom heeft de overheid gezegd: “Iedereen volgt hetzelfde systeem.” Zo kunnen bedrijven, boekhouders en controle-instanties vlot werken en financiële gegevens gemakkelijk vergelijken.
Waarom is het MAR verplicht?
Je vraagt je misschien af: “Kan ik niet gewoon zelf een overzicht maken van inkomsten en uitgaven? Waarom het zo moeilijk maken?”
Wel, de Belgische wetgeving is heel duidelijk: het MAR is verplicht omdat het:
✔ Zorgt voor uniformiteit: Iedereen gebruikt dezelfde rekeningnummers, dezelfde structuur, dus geen verwarring.
✔ Vergelijken makkelijker maakt: Boekhouders, banken en de overheid kunnen vlot jaarrekeningen en balansen vergelijken.
✔ Controle eenvoudiger maakt: Belastingen, subsidies of leningen? De overheid moet cijfers makkelijk kunnen checken.
Kort gezegd: het MAR voorkomt dat boekhouding een “Wilde Westen” wordt. Iedereen werkt met dezelfde basis en dat is uiteindelijk alleen maar handig.
De structuur van het MAR: Hoe zit dat in elkaar?
Het MAR werkt met een decimale structuur, wat betekent dat alles netjes in genummerde klassen en groepen is verdeeld. Klinkt ingewikkeld? Eigenlijk valt dat best mee. Zie het als een grote bibliotheek waarin elk boek (rekening) op de juiste plank (klasse) staat.
🔹 Balansrekeningen (Klassen 1 t.e.m. 5)
Dit zijn de bezittingen en schulden van een onderneming:
- Klasse 1: Eigen vermogen en langlopende schulden (bv. kapitaal, leningen op lange termijn)
- Klasse 2: Vaste activa (bv. gebouwen, wagens, machines)
- Klasse 3: Voorraden en bestellingen (bv. grondstoffen, afgewerkte producten)
- Klasse 4: Vorderingen en schulden op korte termijn (bv. klanten die nog moeten betalen, leveranciers die jij nog moet betalen)
- Klasse 5: Geld en beleggingen (bv. kasgeld, bankrekeningen)
💡 Voorbeeld: Je koopt een laptop voor je bedrijf. Dat boek je in Klasse 2 – Materiële vaste activa onder rekening 2400 – Kantoormateriaal. Betaal je die laptop met je zichtrekening? Dan gebruik je 5500 – Bank.
🔹 Resultatenrekeningen (Klassen 6 en 7)
Hier komen alle kosten en opbrengsten.
- Klasse 6: Kosten (bv. huur, aankopen, lonen)
- Klasse 7: Opbrengsten (bv. verkopen, subsidies)
💡 Voorbeeld: Je verkoopt een dienst aan een klant. Dat wordt geboekt in Klasse 7 – Opbrengsten op rekening 700 – Omzet.
🔹 Orderekeningen (Klasse 0)
Dit zijn zaken die niet direct in de balans staan, zoals borgstellingen of leasingverplichtingen.
Hoe gebruik je het MAR in de praktijk?
Het MAR helpt om financiële transacties correct te structureren en te boeken. Elke transactie krijgt een vaste plek in de boekhouding, zodat je op elk moment een helder overzicht hebt.
🔹 In de balans (Klassen 1 t.e.m. 5): Hierin staan bezittingen en schulden. De balans geeft weer wat een bedrijf bezit en hoe het gefinancierd is.
🔹 In de resultatenrekening (Klassen 6 en 7): Dit toont de winst of het verlies. Hierin boek je alle inkomsten en kosten die de winst beïnvloeden.
💡 Voorbeeld: Een auto kopen op afbetaling
1️⃣ Je koopt een auto van €25.000. Dit wordt geboekt in Klasse 2 – Rollend materieel (241).
2️⃣ Je neemt een lening om deze te financieren. Dit komt in Klasse 1 – Schulden op lange termijn (173).
3️⃣ De maandelijkse aflossing boek je in Klasse 4 – Schulden op korte termijn (423), omdat je elke maand een deel terugbetaalt op korte termijn.
Zo zie je dat alles een logische plaats heeft in de boekhouding.
Welke MAR gebruik ik?
Als professional in boekhouden werk ik altijd met de MAR-versie van ITAA (Institute for Tax Advisors and Accountants). Dit is de officiële instelling voor boekhouders in België en zij publiceren de meest recente versie van het MAR.
🔗 Bekijk de ITAA MAR hier: ITAA Rekeningenstelsel
🔗 Meer info over ITAA: www.itaa.be
Waarom zou je het MAR omarmen in plaats van vervloeken?
📌 Duidelijkheid – Geen chaos, alles heeft een vaste plaats.
📌 Efficiëntie – Een goede boekhouding bespaart tijd en voorkomt fouten.
📌 Wettelijke verplichting – Geen keus, je moet het gewoon gebruiken!
Het MAR is misschien niet het meest sexy onderwerp, maar als ondernemer of student boekhouden is het jouw beste vriend. Ken je de klassen en hun functie? Dan wordt boekhouden een stuk minder frustrerend – beloofd!
Ondernemende groetjes
Sandrina